Yenen “iyi”ler, yenilen “kötü”ler…

Tarihin gördüğü en başarılı lider Adolf Hitler, Eyfel Kulesinden sonra İngiltere’nin başkenti Londra’da da galibiyet pozu vermiş, Moskova’ya diz çöktürmüş ve Washington’u da Avrupa’nın tek lideri olduğuna ikna etmişti. Büyük galibiyetten bugüne sosyal ve fenni gelişmeler Nazi Almanyası’nın öncülüğünde gerçekleşmekte. Nazi Devleti, gerici İngiliz muhafazakârlığını ve kızıl Rusya’yı mağlup etmeseydi bugünkü fen bilimleri ışığında temellenen sosyal bilimlerden ve modern hayattan çok uzak kalacaktık. Neyse ki Churchill ve Stalin mağlup oldular ve dünyamız bugünkü yaşanabilir hâlinde.

Ya 1945 yılı daha farklı yaşansaydı? Nazi Almanya’sı galip gelseydi, Adolf Hitler tarihe yine de zalim, psikopat bir lider olarak mı geçecekti?

Boş kaldıkça ikinci cihan harbine dair kitaplar karıştırırım. İnsanın kas gücünden ziyade, nefsî zekasıyla yön verdiği makinanın başrolde olduğu, modern dünyanın vahşet potansiyelinin zirvesini gördüğümüz, medeniyetimizin en görkemli savaşı. Tarihin tekerrür etmesi cihetinden de çıkarılacak çok dersler var.

Mezkûr harbin en büyük aktörü tartışmasız Adolf Hitler. Onun karşısında ise Winston Churchill, Joseph Stalin ve ABD lideri Roosevelt var. Tarih kitapları Hitler’i ve Mussolini başta olmak üzere Mihver Devletlerinin liderlerini câni olarak anarken Churchill’i, Roosevelt’i ise Nazi tehlikesinden bizleri kurtaran kahramanlar olarak yüceltiyor. Stalin ise öldürdüğü milyonlarca masuma karşın hâlen daha “ama o olmasaydı Hitler’i durdurmak mümkün olmazdı” argümanıyla yarım ağızla da olsa müdafaa ediliyor. Eğer ülkesi sosyalizm gibi bileti kesilmiş bir ideolojinin tatbikçisi olmasaydı çok muhtemel ki Stalin de büyük kahramanlar listesine üst sıradan giriş yapacaktı.

Üniversite mezunu, tarihe dair ortalama meraka sahip bir vatandaşa İkinci Dünya Savaşına dair fikirlerini sorduğunuzda vereceği cevaplar az çok belli: Çılgın ve zalim diktatör Hitler, toplama kampları ve Amerikan demokrasisinin galibiyeti. Entelektüel merakı bir tık fazla ise Amerikalıların da Japon halkının üzerine iki atom bombası atarak savaş hukukuna uymayan bir hareket yaptıklarını ekleyecektir. Peki savaşın artık sonuna gelinmişken, “sırf gövde gösterisi ve intikam maksadıyla”, sivil halkı hedef alan ve iki günde yüzbinlerce Alman’ın yanarak veya boğularak öldürüldüğü Dresden bombardımanını kaç kişi biliyor? Ya bu katliamın planlamasını bizzat yapan Churchill’in niçin savaş suçlusu olmadığını sorgulayan var mı? Japon halkının da maruz kaldığı tek kitle katliamının atom bombalarıyla yapıldığını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Dresden bombardımanın bir benzeri de Japonya üzerinde icra edildi. ABD bombardıman uçakları tarafından Napalm bombalarıyla saatlerce bombalanan Tokyo şehrinde 100 bini aşkın insan yanarak can verdi.

Adolf Hitler’i savunacak değiliz elbette. Fakat objektif bir gözlükle bakıldığında Hitler’in bugünkü dünya liderlerinden daha zalim olduğunu söylemek güç. Hitler ne yaptı? Öncelikle Avrupa’da birçok ülkeyi işgal etti. Diğerlerine nazaran çok güçlü mekanize birlikleri sayesinde istediği yeri kolayca ve hızlıca işgal edebiliyordu. Alsas-Loren gibi zengin kömür yataklarıyla kendine faydası olacak bölgeyi ülkesine dahil eden Hitler, Fransa’nın geri kalanında ise kendine problem çıkarmayacak bir yönetimi başa getirmişti. Diğer işgal ettiği bölgelerde de yine benzer bir hareket tarzı izlemişti. Amerika’nın üstün silah gücüyle Irak gibi ülkeleri işgal edip yeraltı zenginliklerini sömürmesinin, başa da kendi politikasına itaat edecek kimseleri getirmesinin Hitler’in yaptığından ne farkı var? Sanırım Hitler bu işgalleri Avrupa’da yaptığı için tepki çekti. Fransa yerine Afrika’nın tamamını işgal etse belki de hiç bu kadar kötü biri olmayacaktı! Kimse çöl tilkisi Erwin Rommel’in hangi ülkenin çölünde tilkilik yaptığını hatırlamıyor.

Madem ki Nazi Almanya’sı ile ABD’yi kıyasladık o zaman hakkını da teslim edelim: Söz konusu “kılıfına uydurmak” olunca Amerikan pragmatizmi Alman mekanik siyasetini açıkça mağlup ediyor. Hitler dünya kamuoyunu İngiltere saldırısına hazırlamak için sürekli Churchill üzerinden yüklenip durdu. Neticede avantajlı zamanında sürekli vakit kaybetti ve Rusya cephesini de açarak kendi sonunu getirdi. Bu esnada ABD kitle imha silahları arasında görülmüş en büyük silah olan atom bombasının geliştirilmesinde çoktan öne geçmişti! Sözde kitle imha silahlarının işgal sebebi olduğu günümüzden bakınca dikkat çekici bir tablo.

Kaybedebilme ihtimali belirene kadar ABD dâhil pek çok ülkede açıktan Hitler destekçileri vardı. Naziler o günün dünyasında modern ulusçuluğu ve komünizm karşıtlığını temsil ediyordu. Öyle ki ABD lideri Roosevelt Churchill’in bütün yalvarmalarına karşın ABD içindeki Sovyet karşıtı ve Hitler destekçisi olan izolasyon yanlısı muhalefetin korkusundan uzun süre yardım edemedi (belki de bu bir bahaneydi sadece, ve ABD İngiltere’nin iyice düşmesini bekledi). “Yok daha neler, Hitler’i kim savunacak, adam milyonlarca Yahudi’yi kamplara topladı, öldürdü” diyenleriniz elbet olmuştur. Milyonlarca Uygur Türk’ünü toplama kamplarına hapseden, evlerine zorla memurlarını yerleştiren zalim Çin’i bugün savunanlar yok mu?

Yalnızca yanlışın karşısında olmak doğru yerde olmakla bir değildir. Ve biz insanlar, bazen yenik kötülere sövmenin ihtirasına kapılmışken durduğumuz yerdeki yanlışları gözden kaçırırız. Bir tarih okuru olarak, galibi sırf galip olduğu için iyi bilmek vicdanımı yaralıyor. Geçmişten ders alabilmek için avcıların hikayesini okuduğumuz kadar aslanların hikayelerini de bilmeye muhtaç olduğumuzu düşünüyorum.

Tarih benden iyi bahsedecektir çünkü niyetim kendisini yazmak.
Winston Churchill

Yazarın Bazı Yazıları

Avrupa Dünyayı Nasıl Fethetti?

Ulusların Düşüşü Kitap İncelemesi

Die Welle Filminin Düşündürdükleri

Bir Oryantalistin Gözünden; İslâmiyet Kılıç Zoruyla Mı Yayıldı?

Halka Ateş Açan Askerler ve Milgram Deneyi